Shqiptarët e Kosovës
dhe serbët kërkojnë përfundimin e dhunës
MISIJA UJEDINJENIH NACIJA NA KOSOVU (UNMIK)
(...)_____________________________________________________________________Civil Administration - In Pristina, the Secretary-Generals acting Special Representative, Sergio Vieira de Mello, called together leaders of the Albanian and Serbian communities to focus exclusively on the pressing issue of security for all people in Kosovo. This is the first time that Albanian and Serb leaders of Kosovo have sat down to discuss concrete issues. They issued a joint statement calling for restraint and respect for human life, which was broadcast on radio and television by the United Nations mission in Kosovo.
The text of the statement is as follows:
"Today, we have met at the headquarters of the UN Mission in Kosovo to urgently address a problem that affects all the people of Kosovo: people who want to return to their homes here, people who want to stay here, people who have returned in the past few weeks, people who have remained here throughout recent tragic months.
"We have met to discuss security and human rights; in order for the human rights of all people to be exercised they must be free of fear. They must feel safe staying in their homes, going to their jobs, going to their places of worship, visiting friends and family, taking their exams at university, and going about all the other tasks of everyday life.
"We know that we have to urgently address this problem if we want to realise our joint goal of a civil society in Kosovo, a society where no one has to have fear for his life, his family, his job, or his home just because of his ethnicity or belief. We are determined not to look back but to look forward. In this respect we reach out to all national communities living in Kosovo. In particular, we want to stop the exodus of Serb, Montenegrin and other civilians from Kosovo and encourage the return of those who have already left.
"We have a rich common heritage. We want to preserve it. We therefore call on everyone: stay in and come back to Kosovo. K-FOR and UNMIK have promised us that they would do their utmost to secure your safety and to guarantee your future in your homeland. We trust them and we urge you to do likewise.
"Both sides condemn the crimes of the Milosevic regime in Kosovo. Persons suspected of war crimes and crimes against humanity shall be brought to justice. We support the role of ICTY. Peace can only be built on justice, not on revenge.
"We urge all Kosovo inhabitants, whether of civilian or military status, to refrain and to actively discourage others from any acts of violence against their neighbours. Such actions are unacceptable. Those responsible will be brought to justice.
"We insist that the identity of all prisoners that have been transferred to prisons outside Kosovo be made public and that they are immediately returned to Kosovo to be handed over to UNMIK to be tried or released as appropriate. We insist that political proceedings now being held in Serbian courts cease. We insist that all political proceedings now being held in Serbian courts cease. We insist that all political prisoners be released immediately. We also insist that all People that are missing be also immediately handed over to UNMIK. We support the joint efforts already undertaken by human rights activists in the Albanian, Serb and other communities, together with UNMIK and other international organizations, to realise these demands.
"The road to reconciliation will be long and difficult. There is no such thing as natural hatred among people in Kosovo.
"We have to work together. As first steps we have agreed today: to establish a joint immediate line of communication among ourselves, UNMIK and K-FOR and to hold regular meetings such as today's; to issue joint messages of cooperation and reconciliation on TV and radio; to establish a joint crisis task force, together with UNMIK and K-FOR, to be able to quickly address security problems whenever they occur including in and around historical and religious sites and to organize an early meeting among religious and spiritual leaders to call for tolerance and respect for religious sites; and to establish, with the help of UNMIK and K-FOR, local joint committees involving different national communities to devise concrete pilot projects to promote the gradual return of all people to their homes, starting with Mitrovica and Gnijlane which can then be extended to other areas".The statement was signed on the Albanian Kosovar side by Kol Berisha (L), Rexhep Qosja (LBD), Blerim Shala (Independent) and Hashim Thaci (UCK), and for the Kosovo Serbs by Bishop Artemije and Father Sava of the Serbian Orthodox Church in Kosovo, along with Dushan Ristic and Momcilo Trajkovic for the Serbian Resistance Movement.
(...)
Albanians of Kosova, Serbs seek to end violencehttp://www.kosovapress.com/shqip/korrik/03_7_99_4.htmPRISHTINA, (Kosovapress)
Kosovar Albanian and Serb leaders negotiating for the first time since the end of NATO bombing of Yugoslavia issued a joint appeal Friday for an end to escalating violence in Kosovo.``We urge all Kosova inhabitants, whether of civilian or military status, to refrain and to actively discourage others from any acts of violence against their neighbors,'' the statement said. ``Such actions are unacceptable...those responsible will be brought to justice.''
The statement, signed by leaders of an Albanian rebel-led interim provisional government, the Serbian Orthodox Church and the Kosova Serb opposition Democratic Movement, also strongly condemned Yugoslav President Slobodan Milosevic.
``Both sides condemn the crimes of the Milosevic regime in Kosovo,'' the statement said, adding that there was no such thing as a natural hatred between the peoples of Kosova.
The statement came as the result of what the United Nations special representative to Kosova, Sergio Vieira de Mello, said was an ``extraordinary and emergency meeting'' that he called to bring the two sides together to address the continuing arson, murder and harassment in the turbulent area.
After talks lasting some seven hours -- five more than expected the two sides agreed on a joint text which Vieira de Mello said would be aired on local radio and Albanian television ``repeatedly'' to try to scale down the violence.Some of the flood of returning ethnic Albanian refugees have found friends and relatives murdered and their houses and businesses burned.
Serbs have either left the province or are trying to carve out enclaves.The statement also said that the identities of prisoners who had been transferred to jails outside Kosova should be made public immediately and the prisoners should be returned to Kosova. Ethnic Albanians fear that an estimated 3,000 of the province's men arrested during the 11-week NATO bombing and believed to be held in Serbia could be subject to torture or be killed.
In addition, the statement called for an end to the exodus of Serbs and Montenegrins, thousands of whom have left fearing revenge attacks by ethnic Albanians, saying: ``Peace can only be built on justice, not on revenge.''
Archbishop Artemije, one of the signatories for the church, said the talks had taken longer than expected because of the upheaval in Kosovo during the bombing.
``After everything that happened in Kosovo, especially in the last three months, and with what is going on now it was not quite easy to reach a common text,'' Artemije said.
Hashim Thaqi, a Kosovo Liberation Army (KLA) leader who is now the prime minister of a KLA-dominated provisional government, said the statement had sought to focus on Kosovo's future and not to dwell on the crimes of the past.``Today we did not deal very much with the past, as you can see we spoke more about the present and the future,'' he said.
``The fact itself that the regime of Milosevic is condemned by the people of Kosova, not only by Albanians, says quite a lot about this declaration,'' Thaqi said. ``And this means that he not only killed Albanians but he also brought crimes and genocide against other people. Let us see that more than 80,000 Serbian people have left Kosovo not under pressure of Albanians but from the fear that has been created by Milosevic.''
Thaqi, responding to questions after the meeting, said he thought there could be a place for Serbs in Kosovo, though ethnic Albanians made up 90 percent of the population before the bombing and the Serb authority in the province has been largely dismantled.
``Albania and Serbs have always lived together in Kosovo,'' he said. ``They knew how to live together and they will know how to live again.
They will have a prosperous future in Kosova but of course they will have to have an internal democratization, to fight revenge and hostilities and to come together and live together.
``This is the future of both Albanians and Serbs who live together in Kosovo.''
Shqiptarët e Kosovës dhe serbët kërkojnë përfundimin e dhunës____________________________________Prishtinë, 3 qershor, (Kosovapress)
Për herë të parë që kur ka mbaruar fushata e bombardimeve të NATO-s në Jugosllavi, udhëheqësit shqiptarë të Kosovës dhe të Serbisë kanë filluar bisedimet duke lëshuar një apel të përbashkët për ti dhënë fund dhunës në Kosovë."Lusim të gjithë banorët e Kosovës, pa marrë parasysh a kanë statusin civil apo ushtarak, të përmbahen dhe aktivisht të diskurajojnë të tjerët nga çdo veprim i dhunës kundër fqinjve të tyre", thuhet në marrëveshje. "Veprime të tilla janë të papranueshme ata që janë përgjegjës për këto veprime do të gjykohen para drejtësisë".
Marrëveshja e nënshkruar nga udhëheqësi shqiptar i Qeverisë së Përkohshme të Kosovës, nga Kisha Ortodokse e Serbisë dhe nga opozita e Lëvizjes Demokratike serbe në Kosovë, gjithashtu dënon ashpër presidentin jugosllav, Sllobodan Millosheviqin.
"Të dy palët dënojnë krimet e regjimit të Millosheviqit në Kosovë" thuhet në deklaratë, duke shtuar që nuk ka pasur urrejtje natyrale në mes popujve të Kosovës. Marrëveshja është arritur si rezultat i asaj çfarë i dërguari special i Kombeve të Bashkuara, Sergio Vieria de Mello ka thënë që ishte "takim i jashtëzakonshëm dhe urgjent" dhe e cila marrëveshje ka ftuar të dy palët të bashkohen për të biseduar për djegjet, vrasjet dhe shqetësimet në regjionin e trazuar.
Pas bisedimeve që kanë zgjatur për shtatë orë- pesë orë më shumë sesa që pritej të zgjasnin - të dy palët janë pajtuar më një tekst të përbashkët për të cilin Vieira de Mello tha që mund të transmetohet në radion dhe televizionin lokal shqiptar në përpjekje që "vazhdimisht" të zvogëlohen përmasat e dhunës.
Shumë nga refugjatët shqiptarë që tani janë kthyer në vatrat e tyre kanë gjetur të vrarë shokët dhe të afërmit e tyre, dhe shtëpitë e dyqanet i kanë gjetur të djegura. Serbët ose kanë ikur nga rajoni ose përpiqen të dalin nga rrethimi.
Marrëvëshja gjithashtu thotë që të gjithë të burgosurit që janë transferuar në burgjet jashtë Kosovës duhet të publikohen menjëherë dhe të burgosurit duhet të kthehen në Kosovë.
Shqiptarët e Kosovës kanë frikë për fatin e 3000 burrave, të cilët është vlerësuar të jenë arrestuar gjatë bombardimeve 11 javore të NATO-s për të cilët besohet të mbahen në Serbi dhe që mund tu jenë nënshtruar torturave apo edhe të janë vrarë.
Në shtesë të kësaj marrëveshje thuhet që ti ipet fund egzodit të serbëve dhe malazezve, mijëra prej të cilëve kanë ikur nga frika e sulmeve hakmarrëse të shqiptarëve etnik duke thënë : " Paqja mund të ndërtohet vetëm me drejtësi, jo me hakmarrje".
Kryepeshkopi Artemije, njëri nga nënshkruesit në emër të kishës, ka thënë që bisedimet kanë zgjatur më shumë sesa që është pritur për arsye të përmbysjes së Kosovës gjatë kohës së bombardimeve.
"Pas tërë asaj që ka ndodhur në Kosovë, posaçërisht në tre muajt e fundit dhe duke marrë parasysh atë çka po ndodh tani, nuk ishte aspak e lehtë të arrihej një marrëveshje me tekst të përbashkët", ka thënë Artemije.
Hashim Thaçi, udhëheqës i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës i cili tani është Kryeministër i Qeverisë së Përkohshme, ka deklaruar që marrëveshja ka synuar të përqëndrohet në ardhmërinë e Kosovës dhe jo të flitet në hollësi për krimet e së kaluarës.
"Sot ne nuk kemi biseduar shumë për të kaluarën, po siç po e shihni ne folëm më shumë për atë çka po ndodh sot dhe për të ardhmën", tha ai. "Fakti që regjimi i Millosheviqit dënohet nga populli i Kosovës dhe jo vetëm nga shqiptarët do të thotë mjaft për këtë marrëveshje", tha Hashim Thaçi. Dhe kjo do të thotë që ai jo vetëm që ka vrarë shqiptarët por ai ka bërë krime dhe gjenocid edhe kundër popujve të tjerë. Le të përqëndrohemi në atë që 80.000 serb janë larguar nga Kosova, jo nga presioni që kanë pasur nga shqiptarët por nga frika që Millosheviqi ka shkaktuar tek ata.
Pas mbledhjes, Thaçi ka thënë që në Kosovë ka vend për serbët, edhe pse para luftës popullata ishte 90% shqiptarë dhe tani autoritetet serbe janë zbërthyer shumë. "Shqiptarët dhe serbët gjithnjë kanë jetuar së bashku në Kosovë", tha ai.
Ata kanë ditur se si të jetojnë së bashku më parë dhe gjithashtu do të dinë si të bashkëjetojnë në të ardhmën. Në Kosovë ata do të kenë një ardhmëri të ndritshme, por ata duhet të bëjnë një demokratizim të brendshëm, të harrojnë për armiqësitë dhe sulmet dhe të jetojnë së bashku.
"Kjo është ardhmëria e të dy palëve, e shqiptarëve dhe serbëve që jetojnë së bashku në Kosovë".
_____________________________________________________________________
Thaçi dhe Qosja u takuan me Artemijen, Atin Sava dhe me TrajkoviqinPrishtinë, 3 korrik (QIK) - Agjensitë botërore të lajmeve njoftojnë se, dje, me 2 korrik, në Prishtinë, u mbajt një takim i disa përfaqësuesve shqiptarë dhe i atyre serbë të Kosovës. Në takim, nga pala shqiptare, merrnin pjesë Drejtori Politik i UÇK-së, Hashim Thaçi dhe Kryetari i LBD-së, Akademik Rexhep Qosja, ndërsa nga pala serbe Kryepeshkopi Artemije dhe Ati Sava nga Kiosha Ortodokse Serbe, si dhe lideri i Lëvizjes së Rezistencës Serbe, Momçillo Trajkoviq.
Në takim mori pjesë edhe Komandanti i trupave paqeruajtëse të KFOR-it, Gjenerali Britanik Michael Jackson.
Në një deklaratë të miratuar në këtë takim, veç tjerash, theksohet nevoja për ndërtimin e një shoqërie civile në Kosovë, në të cilën do të respektoheshin të drejtat e njeriut, parakusht për të cilën do të duhej të ishte ndjenja e sigurisë te qytetarët. Në deklaratë, gjithashtu, theksohet se të dyja palët i dënojnë krimet e regjimit të Millosheviqit në Kosovë dhe se personat të cilët dyshohet të jenë implikuar në krime lufte dhe në krime kundër njerëzimit duhet të dalin para gjyqit. Deklarata fton të gjithë banorët e Kosovës, civilë apo ushtarakë, që të përmbahen dhe të marrin pjesë aktive në pengimin e akteve të dhunës kundër fqinjëve të tyre.
Deklarata u lexua në gjuhën angleze, shqipe dhe serbe.
Në mbyllje të takimit, Administratori i Përkohshëm Civil i OKB-së në Kosovë, Sergio Vieira de Mello, tha se deklarata do të transmetohet vazhdimisht gjatë ditëve të ardhshme përmes radios dhe televizionit.
I pyetur nëse beson se ftesa e tyre drejtuar qytetarëve të Kosovës do të respektohet nga të dyja palët, Thaçi u përgjegj se, edhepse kjo është një deklaratë kompromisi, të dyja palët do ta përkrahin atë me qëllim të përshpejtimit të prosperitetit kah e ardhmja.
(...)SERBIAN VERSION:
-------------------------MISIJA UJEDINJENIH NACIJA NA KOSOVU (UNMIK)
ZAJEDNICKA IZJAVA PREDSTAVNIKA KOSOVSKIH ALBA-NACA I KOSOVSKIH SRBA POD POKROVITELJSTVOM UNMIK-a i KFOR-a
Sastali smo se danas u glavnoj kancelariji Misije UN na Kosovu da bismo hitno raz-motrili problem koji se tice svih ljudi na Kosovu: ljudi koji zele da se vrate svojim domovima ovde, ljudi koji zele ovde da ostanu, ljudi koji su se vratili u poslednjih nekoliko nedelja, ljudi koji su ostali ovde svo vreme u toku poslednjih tragicnih meseci.
Sastali smo se da prodiskutujemo o pitanjima bezbednosti i ljudskih prava. Ukoliko zelimo da se ostvaruju ljudska prava svih ljudi, oni se moraju osloboditi straha. Oni se moraju osecati sigurnim da ostanu u svojim domovima, da odlaze na svoja radna mesta, posecuju mesta bogosluzenja, posecuju prijatelje i porodicu, polazu ispite na Univerzitetu i obavljaju sve ostale poslove iz svakodnevnog zivota.
Mi smo svesni da hitno moramo razmotriti ovaj problem ukoliko zelimo da postignemo nas zajednicki cilj, a to je civilno drustvo na Kosovu, drustvo u kome se niko ne treba plasiti za svoj zivot, svoju porodicu, svoj posao ili za svoju kucu samo zbog svoje etnicke pripadnosti ili verovanja. Mi smo odlucni da ne gledamo iza sebe vec pravo napred. Zato smo spremni na saradnju sa svim nacionalnim zajednicama koje zive na Kosovu. Posebno zelimo da zaustavimo egzodus Srba, Crnogoraca i drugih civila sa Kosova i da ohrabrimo one koji su vec napustili Kosovo da se vrate.
Mi imamo bogatu zajednicku bastinu i zelimo da je sacuvamo. Zato svima upucujemo poziv: ostanite i vratite se na Kosovo. KFOR i UNMIK su nam obecali da ce oni uciniti najvise sto mogu da osiguraju vasu bezbednost i garantuju vam buducnost u vasoj otaxbini. Mi im verujemo i molimo vas da i vi ucinite isto.
Obe strane osudjuju zlocine Milosevicevog rezima na Kosovu.
Osobe koje su osum-njicene za ratne zlocine i zlocine protiv covecnosti bice izvedene pred lice pravde. Mi podrzavamo ulogu Medjunarodnog tribunala za ratne zlocine. Mir se jedino moze graditi na pravdi, a ne na osveti.
Zbog toga molimo sve stanovnike Kosova, bez obzira na njihov status, civile ili vojnike, da se uzdrze od nasilja i da aktivno odvracaju ostale od svih nedela protiv svojih komsija. Takvo ponasanje je nedopustivo. Odgovorni ce biti dovedeni pred lice pravde.
Insistiramo da se javno objavi identitet svih zatvorenika koji su prebaceni u zatvore van Kosova i da se oni odmah vrate na Kosovo, gde ce biti predani UNMIK-u, da bi zbog onoga sto su ucinili bili osudjeni ili oslobodjeni. Insistiramo da se politicki procesi koji se sada vode u srpskim sudovima odmah obustave i da se svi politicki zatvorenici odmah oslobode. Takodje insistiramo da se svi nestali odmah predaju predstavnicima UNMIK-a. Mi podrzavamo zajednicke napore aktivista za zastitu ljudskih prava u albanskim, srpskim i ostalim zajednicama, uz saradnju sa UNMIK-om i ostalim medjunarodnim organizacijama, na ostvarenju ovih zahteva.
Put ka pomirenju ce biti dug i tezak. Ne postoji prirodno stanje mrznje medju ljudima na Kosovu.
Moramo da radimo zajedno. Kao prvi korak mi smo se danas slozili:
- da uspostavimo zajednicku direktnu liniju komunikacije izmedju nas, UN-MIK-a i KFOR-a i da odrzavamo redovne sastanke kao sto je danasnji,
- da objavljujemo zajednicke poruke saradnje i pomirenja na TV i radiju,
- da osnujemo zajednicki Krizni komitet, zajedno sa UNMIK-om i KFOR-om kako bi hitno mogli da reagujemo na sve bezbednosne probleme u bilo kom momentu, ukljucujuci one koji se odnose na istorijske i verske objekate, kao i da organizujemo, sto je pre moguce, sastanak verskih i duhovnih vodja koji bi pozvali na toleranciju i postovanje verskih objekata,
- i da osnujemo, uz pomoc UNMIK-a i KFOR-a, zajednicke lokalne komitete koji bi razvili konkretne pilot-projekte koji imaju za cilj da podsticu postepeni povratak svih ljudi svojim domovima, pocevsi sa podrucjem Mitrovice i Gnjilana, koji se kasnije mogu prosiriti i na ostala podrucja.
Pristina, 2 jul 1999 (16:20)
Za predstavnike kosovskih Albanaca Za predstavnike kosovskih Srba
Hasim Taci s.r. Episkop Artemije s.r.
Rexep ]osja s.r. Momcilo Trajkovic s.r.
Kolj Berisa s.r. Protosindjel Sava s.r.
Bljerim Salja s.r. Dusan Ristic s.r.
senden